Hoe kan ik slaaptekort oplossen?
Er zijn veel manieren om slaaptekort tegen te gaan.
1. Overdag sporten
Dit maakt je lichaam moe, waardoor je makkelijker in slaap kan vallen. 🏃♂️
Sport liever niet laat ’s avonds, want dan is je lichaam nog te actief als je naar bed gaat.
2. Gebruik minder digitale apparten
Zorg ervoor dat je minimaal een uur voor het slapengaan al je digitale apparaten aan de kant legt (laptop, telefoon, televisie).
Het blauwe licht dat deze apparaten uitstralen kan de aanmaak van melatonine onderdrukken. Dit maakt het moeilijker om in slaap te vallen.
3. Rust en regelmaat
Ook rust en regelmaat is erg belangrijk om slaaptekort tegen te gaan.
Bouw voor jezelf een slaaproutine in: ga op dezelfde tijden naar bed en probeer op dezelfde tijden wakker te worden. Zo kan je lichaam wennen aan het slaappatroon.
Na verloop van tijd zul je merken dat je nachtrust verbetert!
Een handig hulpmiddel bij het rustig wakker worden is een wake-up light.
In plaats van dat je abrupt uit je slaap wordt gehaald door een hard geluid, maakt een wake-up light je geleidelijk wakker met behulp van licht en eventueel zachte, natuurlijke geluiden.
Bekijk eens dit artikel over de beste wake-up lights van het moment.
4. Een goed matras
Tot slot is het belangrijk dat jij een op een kwalitatief goed matras slaapt dat past bij jouw slaaphouding.
Zo voorkom je dat je lichamelijke klachten krijgt en profiteer je van een goede nachtrust.
Matrassencheck schrijft reviews over allerlei soorten en maten matrassen die verkrijgbaar zijn. Ons overzicht met de beste matrassen helpt je op weg.
5. Een goed kussen
Het kan ook lastig zijn om een kussen te vinden dat perfect bij je past.
Daarom kan het handig zijn om een individueel aanpasbaar kussen te kopen, zoals het met snippers gevulde kussen van Cloudpillo, de premium Forever Pillow van Lilia Sleep of de verkoelende Emma Diamond Pillow.
Wij hebben een artikel geschreven met een overzicht van de best geteste kussens van 2024.
Slaaptekort symptomen
Vraag je je af of je last hebt van slaaptekort? Hier kom je makkelijk achter.
Heb je namelijk één of meer van de volgende slaaptekort symptomen, dan kun jij wellicht wel wat meer slaap gebruiken.
- Veel gapen
- Concentratieproblemen
- Moeite om je ogen op te houden
- Trage reactiesnelheid
- Brain fog
- Bleke huid
- Hoofdpijn
- Prikkelbaar
Sommige van deze symptomen merk je vooral als je geconcentreerd ergens mee bezig bent.
Zo merk je wellicht dat je reactiesnelheid minder is als je autorijdt (bekijk ook eens deze interessante studie [1] over de symptomen en gevolgen van slaaptekort tijdens autorijden).
Andere slaaptekort symptomen zijn constant aanwezig, zoals moeheid, bleke huid en/of hoofdpijn.
Wat is chronisch slaaptekort?
Er is een groot verschil tussen kortdurend slaaptekort en chronisch slaaptekort.
Bij kortdurend slaaptekort is er sprake van een tijdelijke vermindering van de kwaliteit en/of lengte van je slaap. Dit houdt gelukkig niet lang aan.
Bij chronisch slaaptekort spreken we van langdurig slaaptekort.
Mensen die hier last van hebben krijgen soms wel maanden of jaren minder slaap dan ze eigenlijk nodig hebben.
Heb ik een chronisch slaaptekort? De symptomen.
Een chronisch slaaptekort uit zich op verschillende manieren. Er zijn een aantal veelvoorkomende (heftige) symptomen waar je op kunt letten.
1. Regelmatig ziek zijn
Ben je regelmatig ziek? Dan duidt dit op een verminderde weerstand. Chronisch slaaptekort kan hier een grote rol in spelen.
Langere tijd te weinig slapen kan namelijk leiden tot een mindere weerstand [2] en dus vaker ziek zijn. 🤒
2. Niet meer merken dat je moe bent
Het niet meer merken dat je moe bent, of het normaal vinden dat je uitgeput bent, is ook een veelvoorkomend symptoom bij chronisch slaaptekort.
Wie lange tijd te weinig slaapt, raakt er namelijk aan gewend om chronisch vermoeid te zijn.
3. Het hebben van een 'uit-knop'
Veel mensen die chronisch vermoeid zijn, kunnen zich over hun vermoeidheid heenzetten.
Ze hebben een zogenaamde mentale 'uit-knop' die ze in kunnen drukken wanneer het niet uitkomt om moe te zijn.
4. Buikproblemen
Buikproblemen - denk aan obstipatie, opgeblazen gevoel of diarree - kunnen zowel een symptoom als een oorzaak van chronisch slaaptekort zijn.
Je buik en je hersenen zijn namelijk nauw met elkaar verbonden en kunnen wederzijds zowel een positieve als een negatieve invloed op elkaar uitoefenen.
In de wetenschap wordt deze buik-hersen connectie ook wel de hersen-darm-as [3] (brain-gut axis in het Engels) genoemd.
Wat zijn de oorzaken van slaaptekort?
Veel mensen hebben last van slaaptekort. Het is eerder uitzondering dan regel om de gewenste 7 à 8 uur per nacht te slapen.
Maar wat zijn precies de oorzaken van dit wijdverbreide slaaptekort? We bespreken 3 mogelijkheden.
1. Stress
De grootste oorzaak van slaaptekort is stress.
Stress kan veroorzaakt worden door veel factoren. Mensen zijn druk met werk of studie, zitten in financiële moeilijkheden of hebben familieproblemen.
Dit helpt absoluut niet bij het hebben van een kwalitatief goede nachtrust. Het uitvoeren van een slaapmeditatie of het doen van ademhalingsoefeningen kan stress verminderen [4].
2. Cafeïne, alcohol of drugsgebruik
Ook het regelmatig gebruiken van cafeïne, alcohol of drugs kan leiden tot minder slaap.
Vooral het gebruik van cafeïne in de namiddag en avond kan er bij sommigen toe leiden dat ze moeilijk in slaap vallen.
3. Lichamelijke klachten
Mensen met lichamelijke (pijnlijke) klachten hebben vaak moeite om de hele nacht door te slapen.
Vooral rugklachten, nekpijn en stijve benen zijn bekende slaapverstoorders.
Al deze oorzaken kunnen ertoe leiden dat jouw lichaam minder ontspannen is en jij hierdoor een minder goede nachtrust hebt.
Het gevolg? Slaaptekort.
Bewust minder slapen
Het kan natuurlijk ook zijn dat je er zelf voor kiest om minder te slapen. Zo hou je meer tijd over voor je hobby’s, vrienden en familie of voor je werk.
Bovendien is slaaptekort ook erg afhankelijk van het type slaper dat je bent.
Sommige mensen zijn namelijk zogenaamde ‘kortslapers [5]’ (onder andere Donald Trump en Mozart staan/stonden hier bekend om), terwijl anderen bovengemiddeld veel slaap nodig hebben.
Kort slapen is echter niet voor iedereen weggelegd. De meeste mensen hebben gemiddeld 7 tot 8 uur slaap per nacht nodig.
Het is dus belangrijk om voor jezelf uit te vinden hoeveel slaap jij nodig hebt. Zo kun jij ervoor zorgen dat je geen slaaptekort opbouwt.
Maar wat gebeurt er eigenlijk met je lichaam en geest als je een slaaptekort hebt?
Wij leggen de gevolgen van slaaptekort uit. 👇
Wat zijn de gevolgen van slaaptekort?
Slaaptekort kan zowel kleine als grote gevolgen hebben voor je lichaam en je gesteldheid.
Door goed en genoeg te slapen kunnen je lichaam en geest zich herstellen en opladen.
Slaap je te weinig, dan kan dit negatieve gevolgen hebben.
De slaaptekort-symptomen waar je last van hebt, worden over het algemeen bepaald door hoe lang je al te weinig slaapt.
We hebben de gevolgen voor het gemak ingedeeld in 3 categorieën: korte termijn, middellange termijn en lange termijn.
Gevolgen slaaptekort: korte termijn
Met korte termijn bedoelen we een slaaptekort van 1 tot 3 nachten. Dit zijn dan de gevolgen van een slaaptekort:
-
Verminderde cognitieve en emotionele vaardigheden [6]
-
Verminderde concentratie
-
Geheugenverlies
-
Stemmingswisselingen en prikkelbaar
-
Slechtere sport- en werkprestaties
-
Groter risico op het gebruik van drugs, alcohol en cafeïne
Gevolgen slaaptekort: middellange termijn
Met middellange termijn bedoelen we een slaaptekort van 3 tot 7 nachten. Dit zijn dan de gevolgen van een slaaptekort:
-
Verzwakt immuunsysteem
-
Groter risico op infecties
-
Je herstelt minder snel van lichamelijke klachten of griep
Gevolgen slaaptekort: lange termijn
Met lange termijn bedoelen we een slaaptekort veroorzaakt door weken, maanden of jarenlang te weinig slapen.
Een langdurig slaaptekort kan grote gevolgen hebben voor je gezondheid:
-
Beroertes
-
Hartklachten
-
Morbide obesitas
-
Diabetes
Als je langere periodes moeite hebt om genoeg te slapen, noemen we dit ook wel een chronisch slaaptekort.
Chronisch slaaptekort kan erg gevaarlijk zijn, omdat je gewend raakt aan de negatieve gevolgen.
Zo vind jij het opeens het heel normaal dat je vermoeid op je werk zit. Of denk je er niet bij na dat je slechte humeur wel eens met slaaptekort te maken kan hebben.
Voorkom dus ten allen tijde chronisch slaaptekort!
Gevolgen slaaptekort bij kinderen
Ook bij kinderen en jongvolwassen kan slaaptekort veel problemen opleveren.
Volgens deze Nederlandse wetenschappelijke studie [7] kan slaaptekort, afhankelijk van de leeftijd van een kind, verschillende gevolgen hebben.
Zuigelingen, peuters en kleuters:
-
Hersenontwikkeling wordt geremd
-
Groeiachterstand
-
Lichamelijke klachten zoals benauwdheid
-
Minder goede band met ouders
-
Grotere kans op het ontwikkelen van ADHD
Schoolkinderen:
-
Slaaptekort kan bij schoolgaande kinderen dezelfde gevolgen hebben als bij kleine kinderen
-
Bovendien kan slaaptekort leiden tot leerproblemen en leerachterstand
Adolescentie (pubers):
-
Ook bij deze groep kan slaaptekort leerproblemen veroorzaken
-
Het is bewezen [8] dat pubers die eerder naar bed gaan, eerder opstaan en minder lang uitslapen in het weekend, betere cijfers halen
-
Bij slaaptekort is de kans op verkeersongelukken aanzienlijk groter
Conclusie: Slaaptekort
Wetenschappers zijn het erover eens dat slaap letterlijk van levensbelang is.
Zoals we verteld hebben in dit artikel kunnen de gevolgen van chronisch slaaptekort zeer ernstig zijn, maar ook een kortdurend slaaptekort zou je moeten proberen te voorkomen.
De beste tip die wij jou kunnen geven is: hou jezelf in de gaten.
Heb je het idee dat jouw (lichamelijke) klachten het gevolg kunnen zijn van slaaptekort?
Probeer dan zo snel mogelijk één (of meerdere) van onze hierboven genoemde tips uit.
Zo houd je jezelf gezond en kun je vol energie aan elke nieuwe dag beginnen! 😊
Liever ons een e-mail sturen? Dat kan natuurlijk ook. Vul simpelweg ons contactformulier in.